Andezit, çoğunlukla açık ve koyu gri tonlarda, ince yapılı magma kayalarından bir ailenin genel adıdır. Detaylı bilgi edinilmesi açısından inceleme esnasında küçük parçalara ayrılmak suretiyle kırılırlar. Andezit mineral bakımından zengin bir taştır, içeriğinde feldispat ve plajiyoklaz mineralleri bolca bulunmaktadır. Bazı andezitlerde, biyotit, amfibol ve piroksene de rastlanmaktadır. Andezitlerin çoğunda olivin ve kuvars bulunmamaktadır.
Andezitin yoğunlukla bulunduğu alanların başında stratovolkanlarca üretilmiş lav akışına uğramış yerler gelmektedir. Bu tür lavlar akışından itibaren hızlıca soğuduğu için genelde küçük kristaller şeklinde oluşur. İçeriğinde bulunan mineraller oldukça küçüktür, hatta bazılarını büyüteç gibi bir aparat kullanmadan görmek mümkün değildir. Hızlı soğumadan dolayı oluşan andezitlerde yüksek miktarda cam bulunurken, gaz içerikli lavlarla oluşmuş andezitlerde veziküler dokulara rastlamak mümkündür.
Andezitler Nerede Oluşur?
Andezit ve diorit, yeraltı kabuklarına yakın bölgelerdeki yüzeylerin üzerinde rastlanan taşlardır. Ağırlıklı olarak magma tabakasını oluşturan kaynaklara yakın eğimde bulunan alanlarda erimeden kaynaklı olarak oluşur. Diorit daha çok magma tabakasının püskürmediği, ancak ağır ağır yüzey kabuğunda kristalleştiğinde kaba taneli olarak oluşmaktadır. Eğer yüzeye çıkan magma lavları hızla soğur ise taneler daha ince oluşmaktadır.
Andezit ve diorit, bazalt ve granit arasında bir bileşke görevine sahiptir. Bunun başlıca sebebi ise asıl magma lavlarının bir okyanus levhasının bellir bir bölümünün erimesi olarak gösterilebilir. Bir magma granit özelliğe sahip kayaları eriterek veya granitimsi magma lavları ile karşılaşarak granit bir atık oluşturur.
Andezit ismi, Güney Amerika’nın And Dağları’ndan gelmektedir. And Dağları’nda stratovolkanların dik kısımlarının üzerinden tüf ve kül birikintileriyle iç içe geçmiş bir şekilde lav akışı meydana gelir. Andezitik volkanlar, Orta Amerika, Meksika, Endonezya, Japonya, Filipinler, Yeni Zelanda ve Karayipler’deki bazı bölgelerin alt kısımlarında bulunmaktadır.
Andezitler, aynı zamanda alt dalış bölgesi ortamından da oluşabilmektedir. Mesela, bazalt kayaçlarının bir kısmının erimesiyle, okyanus sırtlarında ve okyanusların sıcak bölgelerinde oluşabilmektedir. Ek olarak derin kısımlardan kaynaklı magmanın yeryüzü kabuğunu erittiği bölgelerde ya da magmanın kabuğu patlattığı zamanlarda oluşabilmektedir.
Andezit Porfirisi Nedir?
Zaman zaman andezit taşlar büyük ve gözler görülebilir amfibol mineralleri içerebilir. Bu büyük kristaller fenokristal olarak da adlandırılmaktadır. Soğumanın derinlemesine olduğu minerallerin kristalleşme sıcaklığına yaklaştığı sıralarda bu taşlar oluşmaya başlar. Bu yüksek kristalleşme sıcaklığına sahip mineraller, kabuk yüzeyinin alt kısımlarda oluşmaya başlar ve magmanın patlamasından önce gözle görülebilecek boyutlarda büyür.
Magma Lavları, Dünya’nın yüzeyine doğru patladığında erimiş kısmın geri kalanın hızla kristalleşmektedir. Bu durum, iki farklı kristal büyüklüğünde bir kayaç üretir, bunlar;
- Yavaş yavaş ve derinliklerde oluşan büyük kristaller
- Yüzeyde hızla oluşan küçük kristaller
olarak ayrılırlar.
Andezit profirisi, iki farklı kristal büyüklüğündeki bu kayalar için kullanılan isimdir.
